Öksürük, balgam, gıcık tutması ya da boğaz kaşıntısı günümüzde çoğu insanın problemi. Uzmanlar 15 günü geçen öksürüklerde mutlaka bir uzman doktora başvurulması gerektiğini vurgular, ancak öksürük her zaman için büyük bir hastalığın habercisi değildir. Bu tür öksürükler ilaç kullanılmadan, bazı bitkisel tedaviler uygulanarak da yok edilebilir. Nitekim, günümüzde kullanılan ilaçların % 25’i çeşitli bitkilerden elde edilmektedir ve toplamda bitkilerin yaklaşık olarak % 64’ü insanlar tarafından şifa amaçlı kullanılmaktadır. Sadece öksürük değil, neredeyse tüm hastalıkların tedavisi bitkilerde gizli olup, bitkilerle tedavi yapılabilmektedir.
Bu yazımızda öksürüğe iyi gelen bitkileri ve bu bitkilerin, öksürük tedavisinde etkin bir şekilde nasıl kullanılabileceğini sizlere açıklayacağız.
Okaliptüs: Öksürükte balgam söktürücü etkisi vardır.
Hazırlanışı: 1 tatlı kaşığı ufalanmış yaprak üzerine 1 su bardağı kaynatılmış sıcak su eklenip kapaklı fincanda 5-10 dakika demlenir. Günde 2-3 kez içilebilir.
Gastrointestinal hassasiyeti olan bireylerde bulantı, kusma ya da ishale yol açabileceğinden bu bireyler okaliptüs tüketiminde yukarıda önerilen dozajı kendi bünyelerine uygun şekilde azaltmalıdırlar.
Hazırlanışı: 1 tatlı kaşığı ufalanmış yaprak üzerine 1 su bardağı kaynatılmış sıcak su eklenip kapaklı fincanda 5-10 dakika demlenir. Günde 2-3 kez içilebilir.
Gastrointestinal hassasiyeti olan bireylerde bulantı, kusma ya da ishale yol açabileceğinden bu bireyler okaliptüs tüketiminde yukarıda önerilen dozajı kendi bünyelerine uygun şekilde azaltmalıdırlar.
Anason: Öksürükte balgam söktürmek için kullanılır. Demlenen çayı sabah ve akşamları içilir.
Hazırlanışı: 1 tatlı kaşığı tohum üzerine kaynatılmış su ilave edilerek, 5-10 dakika kapaklı demlikte ya da bardakta demlendikten sonra içilir.
Anason aybaşı kanamalarının düzenli olmasını sağlar. Ancak, aybaşı kanamaları ve hamilelik döneminde kullanılmaz. Ayrıca, fazla miktarda kullanıldığı zaman uyuşukluk verir.
Hazırlanışı: 1 tatlı kaşığı tohum üzerine kaynatılmış su ilave edilerek, 5-10 dakika kapaklı demlikte ya da bardakta demlendikten sonra içilir.
Anason aybaşı kanamalarının düzenli olmasını sağlar. Ancak, aybaşı kanamaları ve hamilelik döneminde kullanılmaz. Ayrıca, fazla miktarda kullanıldığı zaman uyuşukluk verir.
Mine Çiçeği: Öksürük giderici olarak kullanılır.
Hazırlanışı: 1 tatlı kaşığı ufalanmış bitki üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edip 10-15 dakika demlenir ve bu çay günde 2-3 kez içilir.
Bilinen bir yan etkisi yoktur. Sadece hamile kadınların kullanmaması gerekir. Çünkü rahmi etkileyici ve uyarıcıdır. Bu nedenle ceninin düşmesine neden olabilir.
Hazırlanışı: 1 tatlı kaşığı ufalanmış bitki üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edip 10-15 dakika demlenir ve bu çay günde 2-3 kez içilir.
Bilinen bir yan etkisi yoktur. Sadece hamile kadınların kullanmaması gerekir. Çünkü rahmi etkileyici ve uyarıcıdır. Bu nedenle ceninin düşmesine neden olabilir.
Ayva: Öksürükte yatıştırıcı ve boğazı yumuşatmak için ıhlamur gibi bitkilerle karıştırılarak kullanılır. Ayva meyvesi ve yaprakları da öksürükte sakinleştiricidir. Ihlamur içerisinde demlenmesi ile etkisi artırılır.
Hazırlanışı: Akşamları yatarken 1 çay kaşığı tüm ve sağlam ayva tohumu, 1 fincan su içerisinde 5-10 dakika demlenip içilir.
Ayva çekirdeği önerilenden fazla kullanılmamalıdır.
Hazırlanışı: Akşamları yatarken 1 çay kaşığı tüm ve sağlam ayva tohumu, 1 fincan su içerisinde 5-10 dakika demlenip içilir.
Ayva çekirdeği önerilenden fazla kullanılmamalıdır.
Bamya Çiçeği (Afrika Bamyası / Kara Bamya): Bamya çiçeğinden yapılan çay öksürükte balgam söktürmek için kullanılır.
Hazırlanışı: 1 çay kaşığı bitkisel bamya çiçeği su bardağının içine konularak üzerine kaynatılmış su eklenir. 5 dakika demlendikten sonra karıştırılıp hazır hale getirilir. Ayrıca içerisine isteğe göre limon veya bal koyularak da içilebilmektedir.
Bilinen bir yan etkisi yoktur.
Hazırlanışı: 1 çay kaşığı bitkisel bamya çiçeği su bardağının içine konularak üzerine kaynatılmış su eklenir. 5 dakika demlendikten sonra karıştırılıp hazır hale getirilir. Ayrıca içerisine isteğe göre limon veya bal koyularak da içilebilmektedir.
Bilinen bir yan etkisi yoktur.
Nergis (Aynısafa): Öksürüğü hafifletmek ve terlemek için kullanılır.
Hazırlanışı: Yarım tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış bitki, orta boy bir su bardağı dolusu kaynar suyla haşlanır, üstü kapalı olarak 8-10 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 3 bardak çay yeterlidir.
Yalnızca hamilelerin kullanması önerilmez.
Onun dışında bilinen bir yan etkisi yoktur.
Hazırlanışı: Yarım tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış bitki, orta boy bir su bardağı dolusu kaynar suyla haşlanır, üstü kapalı olarak 8-10 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 3 bardak çay yeterlidir.
Yalnızca hamilelerin kullanması önerilmez.
Onun dışında bilinen bir yan etkisi yoktur.
Kakule: Öksürük şikayetinde öksürüğü hafifletmeye yarar.
Hazırlanışı: Tepeleme olmayacak şekilde 1 tatlı kaşığı toz haline getirilmiş kakule tohumu kapaklı bir fincana konur ve üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edilir. 10-15 dakika demlendikten sonra içilir.
Safra taşı olan hastaların kakule çayı içmesi önerilmez. Bitkiye alerjisi olanlarda cildin bazı bölgelerinde şişlik, göğüs ağrısı, nefes alma zorluğu gibi belirtiler görülebilir. Gebelik ve emzirme dönemlerinde kakule kullanılmamalıdır.
Hazırlanışı: Tepeleme olmayacak şekilde 1 tatlı kaşığı toz haline getirilmiş kakule tohumu kapaklı bir fincana konur ve üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edilir. 10-15 dakika demlendikten sonra içilir.
Safra taşı olan hastaların kakule çayı içmesi önerilmez. Bitkiye alerjisi olanlarda cildin bazı bölgelerinde şişlik, göğüs ağrısı, nefes alma zorluğu gibi belirtiler görülebilir. Gebelik ve emzirme dönemlerinde kakule kullanılmamalıdır.
Meyan kökü: Kuru öksürükte kullanılır. Balgam söktürücü etkisi vardır.
Hazırlanışı: Yaklaşık olarak 1 tatlı kaşığı toz meyan kökü üzerine soğuk su ilave edilir, kaynadıktan sonra ılınması beklenir ve içilir.
Uygun miktarlarda kısa süreli ve medikal kullanımı güvenli kabul edilmekle beraber, 6 haftadan uzun süreli kullanımı sonucu bazı yan etkiler görülebilir. En sık görülebilecek yan etkilerin başında hipokalemi (potasyum eksikliği) ve hipertansiyon yer almaktadır.
Hazırlanışı: Yaklaşık olarak 1 tatlı kaşığı toz meyan kökü üzerine soğuk su ilave edilir, kaynadıktan sonra ılınması beklenir ve içilir.
Uygun miktarlarda kısa süreli ve medikal kullanımı güvenli kabul edilmekle beraber, 6 haftadan uzun süreli kullanımı sonucu bazı yan etkiler görülebilir. En sık görülebilecek yan etkilerin başında hipokalemi (potasyum eksikliği) ve hipertansiyon yer almaktadır.
Evde Hazırlayabileceğiniz Öksürük Şurubu ve Balgam Söktürücü Tarifi
Öksürük şurubu: Kaynar su içerisinde parçalara ayrılmış 1 adet limon 10 dakika kaynatıldıktan sonra suyu sıkılır. 2 yemek kaşığı gliserin ilave edilir. Üzerine 10 yemek kaşığı bal dökülür. Her defasında iyice karıştırılarak günde birkaç kez, 1 çay kaşığı içilir.
Öksürük şurubu: 5 tatlı kaşığı Venüs saçı (yaprak), 6 yemek kaşığı papatya, 8 yemek kaşığı adaçayı karışımına yarım litre kaynatılmış sıcak su ilave edilir. 30 dakika demlenmeye bırakılır. Soğuyunca 2 tatlı kaşığı çiçek balı karıştırılır. Günde 6-7 çay kaşığı içilir.
Balgam söktürücü: 3 tatlı kaşığı öksürük otu, 3 yemek kaşığı kök menekşe, 3 yemek kaşığı anason tohumu karıştırılır. Bu karışımdan her defasında 1 tepeleme çay kaşığı alınır ve üzerine 1 su bardağı kaynar su eklenip ağzı kapalı fincanda 10 dakika demlenir. Günde 2-3 fincan içilir.
Öksürük şurubu: 5 tatlı kaşığı Venüs saçı (yaprak), 6 yemek kaşığı papatya, 8 yemek kaşığı adaçayı karışımına yarım litre kaynatılmış sıcak su ilave edilir. 30 dakika demlenmeye bırakılır. Soğuyunca 2 tatlı kaşığı çiçek balı karıştırılır. Günde 6-7 çay kaşığı içilir.
Balgam söktürücü: 3 tatlı kaşığı öksürük otu, 3 yemek kaşığı kök menekşe, 3 yemek kaşığı anason tohumu karıştırılır. Bu karışımdan her defasında 1 tepeleme çay kaşığı alınır ve üzerine 1 su bardağı kaynar su eklenip ağzı kapalı fincanda 10 dakika demlenir. Günde 2-3 fincan içilir.